Hefur þér einhvern tímann liðið eins og þú værir
staddur/stödd innan í kúlu sem þú með engu móti kemst út úr?
Þú ert búin að
reyna allt sem þér dettur í hug, þú meira að segja reynir að nota þær aðferðir
sem aðrir t.d. fjölskyldumeðlimir gefa þér, þú ert það örvæntingafull/fullur að
þú reynir að nota þessar aðferðir sem venjulegt fólk telur að virki við
þunglyndi...
Þú ferð að trúa því sem aðrir segja í kringum þig og því
miður talar fólk oft um andlega veikt fólk að þau séu „letingjar“,
„aumingjar“...en þar sem við erum svo mörg á þessari jörð þá eru til manneskjur
sem sjá sér gott til glóðarinnar og býr sér til veikindi, það er alltaf öruggt
að svo er en það má alls ekki gleyma sér í þessum hugsunum því það gæti verið
manneskja við hliðin á þér sem er þannig séð að berjast við að halda lífi, hver
andardráttur er manneskjunni erfiður og það er ekkert sem hægt er að sjá á
henni að líðan hennar sé svona.
Það má alveg fullyrða að þar sem ekkert er hægt
að sanna að veikindi séu til staðar nema þá bara með því að hlusta á
manneskjuna þá er erfiðara að meta það hvort hún sé að „feika“ vanlíðan.
Þinn nánasti aðstandandi gæti verið að eiga við svona
veikindi og vegna mikillar pressu þá aðallega frá sjálfri sér þá getur þessi
aðstandandi ekki sest við hliðin á þér og byrjað að tala um verkina sem
þunglyndi gefur frá sér, hann á erfitt með að ýminda sér hvernig þú bregst við
því sumir, alls ekki allir, hafa fordómafyrir þess konar veikindum.
Kúlan sem ég talaði um áðan er alltaf til staðar, hún gefur
manni engann séns á útgönguleið þá án aðstoðar. Heimurinn fyrir utan er allur
fölur, kaldur, og ógnvekjandi.
Fólkið fyrir utan er ógn, meira að segja geta
börnin manns verið ógn því manneskja sem er alvarlega þunglynd nær ekki að
höndla vel börnin þegar þau eru þreytt eftir langann leik-/skóla dag. Systkinarifrildum fylgja mikil læti, öskur og jafnvel slagsmál. Fyrir alvarlega
þunglynda manneskju að halda ró sinni og vera foreldrið í svoleiðis aðstæðum
getur verið hrikalega óyfirstíganlegt. Þannig séð getur allt sem við kemur daglegu
lífi verið virkilega erfitt fyrir alvarlega þunglynda manneskju.
-Að eiga
tímapöntun hjá lækni, að þurfa fara í bankann með pappíra sem má auðveldlega
skila til næsta þjónustufulltrúa getur verið virkilega kvíðaþrungið og
óyfirstíganlegt.
-Að taka upp símann og segja „hæ“ þegar hann hringir getur
verið algjörlega óyfirstíganlegt.
-Þegar barnið kemur og segist vera svangt og
vill fá eitthvað að borða, getur verið mjög erfitt fyrir alvarlega þunglynda
manneskju.
-Hvernig ætli þessari manneskju líði þegar hún áttar sig á
því að hún getur ekki gert einföldustu hluti, getur ekki sinnt barni sínu með
grunnþarfir, getur ekki aðstoðað við að halda heimilinu gangandi?
Öruggt er að þessari manneskju líður eins illa og hægt er!
-Hvernig ætlar þessi manneskja að geta tekist á við vinnu
utan heimilis ef heimilið er henni ofviða?
-Er þessari manneskju óhætt að opna sig við sína nánustu og
mun hún geta stólað á að fá fullann skilning og aðstoð?
-Mun hún þurfa að upplifa það nánast á degi hverjum að hún
þurfi að „sannfæra“ veikindi sín? Því það er öruggt mál að alvarlegt þunglyndi
er ekki hægt að rífa af eins og plástur.
Ég hef þurft að glíma við alvarlegt þunglyndi og kvíða. Ég
hef frá því ég var lítil þurft að glíma við kvíðaköst, ég man eftir mér 8 ára
stirðna upp fyrir framan stofugluggann og geta ekki með neinu móti stigið út
fyrir og labbað í skólann, einfaldlega vegna þess að sjórinn ólgaði því það var
vindur úti. Ég var óstjórnlega smeyk við vindinn og hávaða. Með aldrinum náði
ég nú tökum á þessari hræðslu en það kom margt annað í staðinn en ég náði
alltaf að harka þetta af mér og var hörkudugleg að mínu mati. Ég varð ófrísk af
mínu fyrsta barni óvænt 21. árs, var einstæð og bjó hjá foreldrum mínum.
Meðgangan gekk ekki vel þar sem ég fór fyrst af stað einungis gengin 26 vikur.
Grindargliðnun var einnig að herja á mig og í samvinnu við lækna og ljósmóður
var ákveðið að ég myndi hætta að vinna. Ég fór aftur að finna fyrir sterkum
samdráttum þegar ég var gengin 32 vikur en með hvíld og lyfjum þá náðist að
stoppa samdrættina. Svo eignast ég heilbrigða og kröftuga stúlku gengin 39
vikur og heimurinn minn var allt annar frá þeirri stundu. Ég var orðin mamma
hennar. Eftir fæðingu dóttur minnar fann ég að ég var ekki sú sem ég var áður,
þá meina ég að líkamlega var ég breytt eftir fæðinguna en ég leitaði mér aldrei
aðstoðar vegna þessa.
Þegar Alexandra er tveggja og hálfs árs þá verð ég ófrísk af
dóttur okkar Andrésar. Meðgangan með hana
gekk vel, ég náði að vinna á meðgöngunni og hún dafnaði vel. Ég eignast hana
gengin 40 vikur og fæðingin gekk hratt en mjög vel og ég get ekki lýst þeirri
gleði sem ég fann fyrir þegar ég horfi á Andrés með litlu dóttur okkar í
fanginu, þetta var yndislegur tími. Fljótlega eftir fæðinguna þá fann ég að líkami
minn hafði breyst enn meir. Daglegar athafnir verða erfiðar s.s.
salernisferðir.
Ég leita mér aðstoðar vegna þessa þegar yngri stelpan er
orðin 2ja ára og mér er sagt af sérfræðingi að auðvelt sé að hjálpa mér með
aðgerð sem átti ekki að vera neitt mál.
En þessi aðgerð fór allt öðruvísi en í upphafi var ætlað og
þurfti ég að fara viku seinna í aðra aðgerð til að leiðrétta fyrri aðgerðina en
í staðinn fyrir að vera betri þá er ég komin á byrjunarreit og ef eitthvað er
þá er ég mikið verri en ég var upphaflega.
Það voru gerð mistök í fyrri aðgerðinni sem orsakaði mikla
verki og vandamál. Mistök sem eiga eftir að hafa áfram mikil áhrif á líf mitt
og ég þarf að taka erfiðar ákvarðanir með manninum mínum um áframhaldið.
Þetta
hefur vægast sagt tekið mikið á andlegu hliðina.
Fljótlega eftir þetta þá kláraði ég námið mitt sem
lyfjatæknir og fór að vinna fulla vinnu. Það má segja að ég hafi klárað hvern
dag á hörkunni því í lok dags lá ég eftir með mikla verki og einnig með mikla
verki á sálinni eftir allar raunirnar sem ég gekk í gegnum. Ég talaði aldrei við
mína nánustu um hvernig mér raunverulega leið.
Það var ekki fyrr en
eiginmaðurinn minn gekk á mig að ég brotnaði, og ég brotnaði alveg í gegn. Ég var komin á botninn og sá ekkert nema
svartnættið. Sjálfsvígshugsanir fóru að herja á mig og ég fór að ákveða það
hvernig ég myndi enda þetta allt saman. Ég var búin að sannfæra mig um að
börnin mín væru betur sett án mín og að eiginmaðurinn minn myndi finna
hamingjuna annar staðar en hjá mér.
Eins og sést þá voru ranghugmyndir
alsráðandi hjá mér en með góðri hjálp þá náði ég að finna kraft til að halda
áfram að berjast, því hver dagur var þannig að ég var að berjast fyrir lífi
mínu, að finna styrk til að halda áfram, draga andann, vakna og kyssa börnin
mín bless á morgnanna áður en þær halda út í daginn sinn, bara þetta var mér
erfitt.
Þunglyndi er alvarlegur sjúkdómur sem má aldrei gera lítið
úr. Allir geta lent í því að upplifa þunglyndi á einhvern hátt, það er enginn
óhultur því miður. Þunglyndi er sjúkdómur sem hægt er að berjast við sem betur
fer en því miður þá berst hjálpin oft of seint til þeirra sem eru að berjast.
Ég þarf að minna mig á hverjum degi að börnin mín eru ekki
betur sett án mín, og að ég eigi
fjölskyldu sem myndi sakna mín. Ég á tilverurétt og er mikilvæg manneskja fyrir
einhverjum. Ég á sjálfri mér skilið að sigra þennan slag, ég á töluvert í land
en ég berst á degi hverjum. Ég hef lofað eiginmanni mínum, fjölskyldu og sjálfri mér að gefast ekki upp.
Ég vona að með þessum pistli mínum þá nái ég til
einhvers sem er að reyna draga andann.
Við þig vil ég segja; ef ég hef náð að
komast hingað þá tekst þér það líka. Ég á töluvert í fullann bata og mín
framtíð er óráðin, þín er það líka en saman getum við haldið áfram. Dagurinn í
dag er það sem skiptir máli, hugsaðu með mér að dagurinn í dag er þrekraun sem
þér tókst að klára.
Ekki gefast upp !
